لغت نامه کهن کدخدا

 

http://www.Esfandabad.org

 

دربرگیرنده 197 لغت از گفتارهای دیرین و شیرین اسفندآبادیها

آ

َAadoon

آب بند جویبار

آدون

َََAasiowboonoy

نوعی حشره

آسیوبونی

Aakoleh

آکنه

آکله

الف

Edbar

نکبت

ادبار

Orsi

کفش

ارسی

Esponbad

اسفندآباد

اسپونباد

Ashmal

لایه روبی قنات

اشمال

Eghedoy

آنقدر- بیحد

اقدوی

Almol

بی ثبات

المل

Ow

آب

او

Owdeh

دنباه نخ نخ ریسی

اوده

Oosati

آنوقت

اوساتی

In gol

این نقطه

این گل

ب

Bagozar

لجباز

باگذار

Bakhiz

بلندشو

بخیز

Bad Abarat

بد قواره

بد عبارت

Barjin

وسیله خرمن کوبی

برجین

Bar zadan

ضربه دیدن انگشت پا

برزدن

Barambaaz

سینه ورم شدید

برمباز

bisk

ماسه نرم

بسک

Bak

فورباغه

بک

Bel

بگذار

بل

Benj

زنبور کوچک

بنج

Bowar

باور

بووار

Bowz

زنبور

بوز

Bowz

درخت نارون

بوز

Bowo

بابا

بووو

bisok

ماسه نرم

بیسک

Binoy

نوعی وسیله ریسندگی

بینوی

پ

Pati

برهنه

پتی

Pac hal

کثیف

پچل

Par baal zadeh

نوعی نفرین

پربال زده

Pareh

نوعی وسیله ریسندگی

پره

Pastoo

انباری

پستو

Pasaki

پشت و رو

پسکی

Pasbaaroo

وارونه

پسبارو

Pasin

عصر

پسین

Peshanjeh

تراوش آب

پشنجه

Penjeroy

وشگون

پنجری

Pendereghoy

ناچیز

پندرقوی

Pangor

خنج

پنگور

Pootooropy

ناچیز

پوتوری

Poosbor

تفنگ دم پر

پوسبر

Pirisoy

پرستو

پیریسوی

pizor

قلم درشت

پیزور

ت

Tar kerdan

با آب شستن

تار کردن

Takh raftan

نوعی نفرین

تخ رفتن

Tokhmgorjeh

املت

تخم گرجه

Targol

ریحان

ترگل

Tarimoon

ریدن یا خیلی خراب کردن

تریمون

Tak –o- tokhaar

سروصدای خیلی آرام

تک و تخار

Tommon

زیر شلواری

تمون

tow

تب

تو

ث

ج

Jar

صدا

جار

Jaz

جهاز شتر

جاز

Jazi

جهیزیه

جازی

Jakhti

ناگهانی – بالاخره

جختی

Jorreh

نوجوان

جره

Jezzi

جهیزیه

جزی

Joogh

جوی

جوق

Jooghan

هاونگ

جوقن

Jol

پارچه

جل

Jeng jengoo

میوه یک نوع خار

جنگ جنگو

joon

زیبا

جون

Jigidan

پریدن

جیگیدن

Jigilpigow

بالا و پایین پریدن

جیگیل پیگو

چ

Charghad

روسری

چارقد

Chakh

چرخ ریسندگی

چخ

Chakhom-khash

چشمم روشن

چخم خاش

Choft

کاری را مطمئن انجام دادن

چفت

Chofteh

گلوله بزرک (پنبه)

چفته (پنبه)

Chambareh

گلهای اطراف چاه

چمبره

Choogh

چوب

چوق

chooghoor

گنجشک

چوقور

Choft

زنجیر قفل در چوبی

چفریزه

Chishgerneh

بوته کوچک برای افروختن آتش

چیشگرنه

Chiloy

قطعات کوچک هیزم

چیلوی

ح

Hader

مواظب

حادر

Horm

حرارت

حرم

Hazoo

نوعی حشره

حزو

hasht

حیران

حشت

خ

Khash

خوب

خاش

Khojow

سروصدای آرام

خجو

Kharposhteh

گودی بین دو طاق

خرپشته

Khoreymoon

نوعی نفرین

خریمون

Khangor

خنج محکم

خنگور

Khiar

خربزه

خیار

Khiarbeleng

خیارسبز

خیار بلنگ

د

Daam Daam

صدای متداوم و قوی

دام دام

Dabat

دوات

دبات

Dadeh

خواهر

دده

Dasamboo

خیار خوشبو

دسمبو

Del bedeh

توجه کن

دل بده

Deljoon

با حوصله

دلجون

Delowzoon

آویزان

دلوزون

Dom Tizaki

لگد پراکنی خر عصبانی

دم تیزکی

Doodeh

گردش و تفریح

دوده

Dowry

بشقاب

دوری

Do goloy

زائده گوشتی زیر گردن گوسفند

دوگلوی

dool

دلو چاه

دول

difal

دیوار

دیفال

ذ

ر

row

شل

رو

rood

عزیز

رود

roodok

عزیزکوچک

رودک

Sekandari

سکندری

رورفتن

ز

ژ

س

Sabaat

سایه بان خشتی روی کوچه

سبات

Sabood

کوزه

سبود

Sartow

سرداب

سرتو

Sofeh

ایوان اصلی منزل

سفه

Sogholmeh

مشت

سقلمه

Sokal

باقیمانده شاخه قطع شده درخت

سکال

Sang-e salim

نوعی سنگ سیاه و صاف

سنگ سلیم

Soochcheh

ظرف کشک سابی

سوچه

Soori

واسونک

سوری

Soozanoy

نوعی حشره

سوزنوی

Soolaroi

مترسک

سولروی

Sib-tokhm

کوکوسیب زمینی

سیب تخم

Sikh-o-loghaz

گوشه و کنایه

سیخ و لغاض

Sikhor

جوجه تیغی

سیخور

ش

Shever

شل

شور

Shirowooz

سبد چوبی معلق

شیراووز

Shirpaleh

آبکش

شیرپاله

Shirdoon

پارچ

شیردون

sheitoon

عنکبوت

شیطون

ص

Saboot

صبو - کوزه

صبوت

ض

ط

Tenaf

طناب

طناف

ظ

ع

Omaroy

مترسک

عمروی

غ

Ghal

لانه

غال

Ghalbil

غربال

غلبیل

Ghotow

شنا

غوطو

ف

Farmooni

سینی کوچک برای حمل چائی

فرمونی

ق

Ghaam

محکم

قام

Ghaayyom

خیلی محکم

قایم

Choft

برآمده متورم (با ترک)

قرمبیده

Ghergher kardan

حرف بی معنی زدن

قرقرکردن

Ghezghezoo

نوعی حشره

قزقزو

Ghotow

شنا

قوتو

Ghoorigiroy

دستمال قوری

قوری گیروی

ک

Kodaroo

نوعی خرجین

کدرو

Kerker

نق زدن

کرکر

Kerkeroy

ته دیگ

کرکروی

Kesh

چادر زنانه

کش

Kol

سر

کل

Koltarkideh

نوعی نفرین

کل ترکیده

Kelendoon

کلون در

کلندون

Koleh

کمینگاه شکار

کله

Kom

شکم

کم

Komoo

شکمو

کمو

Konji

اتاق پشت

کنجی

Kandali

زمین خوردنی که حاصلش چهار دست و پا بالا باشد

کندلی

Kondoloy

گره ریشه خاروهیزم

کندولوی

Komeidoon

قابلمه

کمیدون

Kombar

حلقه خاکی دور چاه

کومبار

Kilizoy

انگشت کوچک

کیلیزوی

گ

Gaban

دامن

گابان

Gashad

شاید

گاشد

Gorjeh

گوجه

گرجه

Gorgaf

حمله کردن

گرگاف

Goram goram

صدای متداوم وخیلی قوی

گرام گرام

Gorom

پنبه

گرم

Gorneh

گلوله

گرنه

Gol

جا و محل

گل

Gal

متصل

گل

Goldagh

زمین سفت کویر

گل دغ

Gollehgarm

نوعی نفرین

گله گرم

Geyreh

گریه

گیره

ل

Labtakht

بشقاب

لب تخت

Lachak

روسری

لچک

Lardi

بیرون – جای خلوت

لردی

Lokkeh

یورتمه

لکه

Loghor

شکمو

لوقور

Lookeh

گلوله خیلی بزرگ پنبه

لوکه

م

Makhmareh

مقبره

مخماره

Modbakh

آشپزخانه

مدبخ

Modbar

قسمتی از افسار خر

مدبر

Mellam

نامناسب برای انجام کار

مل

Mellam

میگذارم

ملم

Mordooneh

موریانه

موردونه

Mooroy

مورچه ریز

موروی

Mokoloy

برآمدی کوچک

موکولوی

Mompiroy

نوعی حشره

موم پیروی

Mikhcheh

میخ

میخچه

ن

Nachagh

نامناسب

ناچاق

Na-khash

بد

ناخاش

Naa-khash moonan

بد قواره

ناخاش مونن

Nail

تشک

نالی

Nagholfaki

ناگهانی

ناقلفکی

Nakkor

گاززدن

نکر

Nemelli

نمیگذاری

نملی

Nani

گهواره

ننی

Nimgorreh

غذای میان وعده

نیم گره

و

ه

Hachin

این چنین – این جوری

هچین - هچینکی

Hashbaar

آشغال (معمولا خشک)

هشبار

Heshtan

گذاشتن

هشتن

Hodoosk

نوعی پرنده  کاکل دار

هودوسک

Hakkal

قارچ

هکال

Haloat-bedeh

صبر کن

هلوت بده

Hammoneh

همیان

همونه

Howchin

چنگال بوجاریییی

هوچین

ی